رمضان و دیابت : اهمیت تغذیه ی متعادل.jpg)
افراد مبتلا به دیابت که با فرا رسیدن ماه رمضان تمایل به انجام این فریضه دارند باید احتیاط های لازم را برای حفظ سلامت خود درطی ماه مبارک رمضان انجام دهند.
به همه ی بیماران دیابتی رعایت رژیم غذایی متعادل ومشاوره با پزشک معالج برای بررسی مقدار قندخون قبل از شروع ماه رمضان توصیه می شود.
به بیماران مبتلا به دیابت نوع 1 توصیه می شود که روزه نگیرند اما اگر کسی هنوز هم تمایل به این کار را دارد باید با پزشک خود در مورد بررسی امکان روزه داری و احتیاط های لازم مشورت کند. پزشک معالج به این افراد دستورالعمل های لازم برای تغییر در زمان و دوز تزریق انسولین را خواهد داد.
توجه داشته باشید که روزه داری ممکن است به دلیل کاهش وزن در کنترل دیابت موثر باشد اما رعایت رژیم غذایی متعادل زیر نظر کارشناس تغذیه که شامل همه ی گروههای غذایی باشد یک اصل مهم در روزه داری است. به این افراد نوشیدن مقادیر زیادی نوشیدنی غیر قندی و فاقد کافئین بعد از افطار توصیه میشود.
قبل از اقدام به روزه داری آزمایش اندازه گیری قندخون را انجام دهید. به علایم افت قندخون درطول روزه داری بسیار توجه کنید. خواب آلودگی می تواند نشانه ی آغاز افت قندخون باشد ، چنانچه علایم افت قند خون را درخود مشاهده کردید ، حتماً روزه ی خود را با خوردن چند عدد قرص گلوکز یا نصف لیوان آبمیوه افطار کنید و سپس یک غذای کوچک و کم حجم میل کنید.
رعایت رژیم غذایی توصیه شده می تواند سبب کاهش وزن در طی ماه رمضان شود برای این کار توجه کنید از افراط در خوردن غذا در هنگام افطار پرهیز کنید و در هنگام سحر یک غذای سبک میل نمایید.
ازخوردن غذاهای سرخ شده ، شیرینی ها و دسرهای شیرین جدا پرهیز کنید از غذاهای حاوی فیبر زیاد مانند نانهایی که رنگ آنها تیره است و حاوی سبوس هستند یا سبزیجات تازه استفاده کنید.
افراد مبتلا به دیابت درطی ماه رمضان می توانند به فعالیت های فیزیکی معمول خود ادامه دهند اما در فاصله ی عصر تا نماز مغرب که احتمال افت قندخون وجود دارد باید به استراحت بپردازند.
توجه کنید هر گونه تغییر در دوز داروی مصرفی شما در طول ماه مبارک رمضان حتماً باید با مشورت پزشک صورت گیرد.
بیمارانی که از داروی متفورمین استفاده می کنند همان مقدار دارو را در دو وعده ی افطار و سحر میل کنند. بیمارانی که از رزیگلیتازون و بیوگلیتازون استفاده می کنند، باید با پزشک برای تغییر احتمالی دوز دارو بخصوص تغییر در دوز سحر مشورت کنند.
داورهایی که دوز آنها پایین است باید بلافاصله بعد از مغرب و قبل از افطار مصرف شوند .
اگر دوز داروها زیاد باشد باید به دو قسمت قبل از افطار و سحر تقسیم شود، دوز افطار باید یک سوم تا دو سوم بیشتر از دوز سحر باشد.
توصیه های کلی به بیماران دیابتی درطی ماه مبارک رمضان:
· با پزشک خود چند هفته قبل از شروع ماه مبارک رمضان مشورت کنید تا برنامه ی شخصی مدیریت بیماریتان را برای شما شرح داده و توصیه های لازم را برای تغییر رژیم دارویی و غذایی به شما ارائه دهد.
· درطول روز تعداد دفعات اندازه گیری قندخون خود را افزایش دهید اگر مقدار قند خون شما پایین باشد، بلافاصله روزه ی خود را افطار کنید.
· نکته ی مهم حفظ وزن یا کاهش وزن در طول ماه رمضان است به این منظور باید توصیه های زیر را انجام دهید:
1- مقادیر بیشتری سبزیجات ومیوه جات رنگارنگ مصرف کنید. از سبزیجات غیر نشاسته ای نظیر اسفناج، هویج، بروکلی، لوبیای سبز بیشتر استفاده کنید. از لوبیای قرمز و عدس که مقادیر زیادی پروتئین داشته ومقدار چربی کمی دارند، بیشتر استفاده کنید .
2- از غذاهای تهیه شده از غلات کامل به جای غلات تصفیه شده استفاده کنید از برنج قهوه ای یا ماکارونی های حاوی فیبر استفاده کنید .
3- به جای روغن جامد از روغن مایع استفاده کنید، به جای سرخ کردن مواد غذایی در روغن زیاد مقداری روغن روی غذایتان اسپری کرده و آنرا در آون یا فر طبخ کنید. برای طبخ غذاهای خود از روش بخار پز کردن، پختن یا گریل کردن با حرارت پایین استفاده نمایید.
4- از گوشت های کم چرب استفاده کنید، پوست مرغ و بوقلمون را قبل از طبخ جدا کنید . از ماهی ومحصولات دریایی دو بار در هفته استفاده نمایید.
5- از محصولات لبنی کم چرب یا بدون چربی مانند ماست و شیر بدون چربی یا کم چرب استفاده کنید .
6- از شیرینی ها و میان وعده های پرکالری درفاصله ی افطار تا سحر استفاده نکنید. شما می توانید برای ارضأ میل خود مقادیر بسیار کمی کیک، بیسکویت یا بستنی مصرف کنید بهتر است از دستورالعمل های تهیه ی شیرینیها وکیکهای دیابتی استفاده نمایید.
دکتر شاهین رسولی
مدیر عامل موسسه ی خیریه طبرستان (مادر)